SCHWEJK

Evenals zijn generatiegenoten bezoekt Oom Ben regelmatig de bioscoop. Hij weet dan ook precies te vertellen wanneer hij als bioscoopbezoeker afhaakte. Begin jaren zeventig gaat de speelfilm 'Love Story' in première, een liefdesgeschiedenis waar Oom Bens jonge neven en nichten helemaal vól van zijn. Nieuwsgierig gaat hij naar de bioscoop en neemt plaats als het voorprogramma van start gaat. Na een klein half uur lijken de trailers wel érg lang te duren en dan dringt het tot hem door, dat de speelfilm met Ali MacGraw en Ryan O'Neal inmiddels is begonnen. Als het onderscheid tussen trailer en hoofdfilm niet meer duidelijk is, houdt het wat Oom Ben betreft op: een beetje speelfilm heeft een kop en een staart.

Zijn favoriete rolprent is dan ook 'Der brave Soldat Schwejk', een klassiek verfilmde roman, waarin Heinz Rühmann op droogkomische wijze een soldaat neerzet, die dankzij boerenslimheid en het onvoorspelbare strijdtoneel de oorlogsellende telkens weet te ontlopen. Door Rühmanns spel is de film nog altijd een aanrader, want ondanks de spottende toon wordt de waanzin van het militaire haantjesgedrag meedogenloos te kijk gezet. Maar voor Oom Ben en veel van zijn leeftijdsgenoten die de oorlog aan den lijve hebben meegemaakt, heeft 'Schwejk' natuurlijk een diepere betekenis.

Jaren later neemt Fritz Muliar de rol van soldaat Schwejk voor zijn rekening in de gelijknamige tv-reeks, maar hoezeer Oom Ben deze vertolking ook waardeert, de Schwejk van Rühmann spant wat hem betreft de kroon.

Henk

  

BIDPRENTJE

Bij de begrafenis van Oom Ben kwam de vraag ter sprake of er een bidprentje moest komen. Als het er al kwam, dan was er één foto (zie boven) die hem wat mij betreft raak portretteerde. Maar dan nog, wie schrijft een tekst die op zo'n klein stukje papier het leven en wezen van Oom Ben bondig samenvat? Dat was natuurlijk niet mogelijk, maar twee maanden na het overlijden zette ik toch wat op papier. Dat legde ik mijn vader Chiel voor, die het als Bens broer immers beter kon beoordelen. Hij las het, zuchtte eens diep, keek me aan, en knikte dat het in orde was. Verder is er met dat opzetje echter niets gedaan, en een paar maanden later overleed mijn vader.

Maar neef Ferdinand heeft de beoogde foto opgezocht, en de tekst stond natuurlijk nog op de computer. Het is voor Oom Bens weblog dan ook een kleine moeite om het bidprentje alsnog te voltooien. Het resultaat is misschien niet wat een ander ervan gemaakt had, maar dankzij dit medium kan ieder zijn of haar reactie onder dit bericht kwijt [klik 'Groeten van' aan]. Aanvullingen of andere herinneringen aan Oom Ben zijn hier altijd van harte welkom. Aangezien bovenstaande tekst mogelijk niet zo makkelijk leesbaar is, volgt deze nu in een grotere letter:

"In dankbare herinnering aan BERNARDUS CORNELIS HEMELAAR geboren 5 oktober 1928 te Vinkeveen, overleden 14 april 2004 te Amsterdam en 21 april ter aarde besteld op begraafplaats Buitenveldert te Amsterdam. Het overlijden van Ben Hemelaar veroorzaakte grote verslagenheid bij allen die hem gekend hebben.

Ben was een kleurrijk, mild, goedlachs en gelovig mens. Een dierbare broer, zwager, oom, neef en vriend zonder kapsones, met altijd een goed verhaal voorhanden en telkens iets in huis voor degenen die wat nodig hadden. Ondanks tegenslagen en de onuitwisbare rol die oorlogsherinneringen in zijn leven speelden, behield hij een zonnige kijk op het leven, tot zijn laatste levensuur toe.

Ben Hemelaar zal voortleven in de vele dierbare herinneringen die hij ons heeft nagelaten."

Henk